De veranderende samenstelling van schoolteams en de komst van een nieuwe generatie leraren vraagt om herbezinning: hoe maken we het werken in Laak aantrekkelijk voor jonge professionals? Om jonge collega’s te behouden, is het nodig om beter te begrijpen wat hen drijft én belemmert. Door in te zoomen op Laak, een wijk met complexe onderwijscontext, ontstaan inzichten die binnen de wijk toepasbaar zijn, maar breder inzetbaar. Zo wordt Laak niet alleen een leeromgeving voor kinderen, maar ook een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor de nieuwe generatie onderwijsprofessionals.
“Wij weten wat we willen en voelen en dat spreken we uit. Dat is onze kracht.” Met die woorden vat Şirin Saraç, 22 jaar en brugfunctionaris op basisscholen De Kameleon en De Baanbreker in Laak, de stem van haar generatie samen. Vanuit de vraag ‘Wat heeft de nieuwe generatie in Laak van ons nodig?’ zijn twee dialogen gevoerd met jonge professionals en doorgewinterde collega’s. De opbrengsten zijn gebundeld in een visuele praatplaat, die uitnodigt tot reflectie, dialoog en actie.
Klik om de praatplaat te vergroten ⬇️
Een generatie met bewustzijn en verbinding
Gen Z, geboren tussen 2000 en 2014, groeit op in een wereld vol uitdagingen: klimaatverandering, sociale ongelijkheid, digitalisering. Tegelijkertijd brengen zij een krachtig bewustzijn mee, een scherp gevoel voor rechtvaardigheid en de behoefte aan zingeving. Zoals Şirin het treffend verwoordt: “Wij worden soms de ‘snowflakes’ genoemd, en worden vaak gezien als emotioneel of overgevoelig, maar in werkelijkheid zijn we gewoon bewust. Wij voelen en durven dat uit te spreken.”
Wat kenmerkt Gen Z in het onderwijs?
De illustratie uit de praatplaat maakt de verschillen tussen generaties in één oogopslag zichtbaar. Gen Z wordt gekarakteriseerd door de volgende eigenschappen:
- Zoekt een werkplek met weinig hiërarchie en willen werken vanuit waarden zoals verbinding en zorg.
- Hecht aan een groot bewustzijn, gevoel uitspreken en grenzen aangeven.
- Wil werken om te leven, in plaats van leven om te werken.
- De sociale batterij raakt sneller leeg; herstelmomenten en autonomie zijn belangrijk.
- Er is minder nadruk op discipline, meer op zingeving en balans.
Daartegenover staan oudere generaties die hiërarchie vanzelfsprekend vinden, werk en privé strikt gescheiden houden en ‘hard werken als norm’ beschouwen.
‘Wees bewust dat je vastzit in je eigen denkpatroon’ staat in het midden van de praatplaat; een uitnodiging tot dialoog tussen generaties om van elkaar te leren.
Hoe behouden we Gen Z in onderwijs en zetten we hen in hun kracht?
De praatplaat bevat concrete aanbevelingen voor scholen, besturen en leidinggevenden om de brug met Gen Z te slaan.
Een greep daaruit:
- Blijf open naar de ander: Hoe kijk jij ertegenaan? Begin bij oprechte nieuwsgierigheid.
- Geef ruimte voor me-time (uitzoomen & opladen). Respecteer de grenzen van sociale en mentale energie.
- Geef bevestiging als iemand het goed doet: je voelt je gezien. Waardering is cruciaal.
- Vertel wat er gedaan moet worden, laat de ‘hoe’ open. Geef richting, maar laat ruimte voor eigenaarschap.
- Wees nieuwsgierig zonder oordeel: Wat maakt… Stimuleer een lerende houding, ook in leiderschap.
- Durf je kwetsbaar op te stellen (werk én privé). Bouw aan vertrouwen en gelijkwaardigheid.
- Kijk niet alleen naar ervaring, kijk ook naar potentie. Laat jonge mensen groeien door kansen te bieden.
Generaties in gesprek
Wat de gesprekken zo waardevol maakte, is dat ze plaatsvonden in twee settings: één bijeenkomst met alleen Gen Z-professionals en een tweede waarin generaties gemengd waren. Dit zorgde voor wederzijds begrip én een gedeelde wens om van elkaar te leren. “Het was mooi om te zien hoeveel we eigenlijk gemeen hebben,” vertelt Şirin. “En ook waar we elkaar kunnen versterken.”
Een uitnodiging tot anders kijken
Hoe maken we ruimte voor deze nieuwe generatie? Hoe bouwen we samen aan een werkklimaat in het onderwijs waarin ook Gen Z wil blijven, groeien en bloeien? De oproep aan leidinggevenden en collega’s uit andere generaties is duidelijk: “Sta open voor onze inbreng. Geef ons een plek. Probeer niet alleen te behouden wat je kent, maar durf ook te vernieuwen.”
Wil je meer weten over de aanpak en de opbrengsten?
De dialogen zijn onderdeel van Wijkaanpak Laak. Neem contact op met de programmaregisseurs voor meer informatie: Lotte de Goeij of Marjan Visser.